Nima uchun odam qonni ko’rib hushidan ketadi?
Biz juda boshqacha: biri – o’nlab litr qonini boshqalarga topshirgan faxriy donor, ikkinchisi esa odamdan oqib tushgan bir tomchi qizil suyuqlikni ko’rib hushidan ketadi. O’rtacha dunyo aholisining 3-4 foizi gemofobiya bilan og’rigan. Va bu qo’rquvning qiziquvchan xususiyatlari bor: odatda yurak tezroq ura boshlaganda, lekin bu erda, aksincha, yurak urishi sekinlashadi va hatto bosim pasayadi. Nega ba’zi odamlar qondan bunchalik qo’rqishadi?
Stenford tibbiyot institutida Jon Sanford ismli xodim bor. Uning o’zi gematofobdir va shuning uchun bu vazovagal reaktsiya ekanligini isbotlab, ushbu hodisani yaxshilab tushunishga qaror qildi. U omadli – olim bu so’zda hamma narsani tushunadi … Va endi biz bu qanday “tashxis” ekanligini aniqlaymiz.
Odamda shunday uzun, uzun kraniyal asab mavjud – u miya tomiridan va bo’yin va ko’krak orqali qorin bo’shlig’iga qadar cho’ziladi. Parasempatik asab tizimining ushbu tarkibiy qismi yurak urishini susaytirish va me’da shirasining ajralishi kabi funktsiyalarni boshqarishga imkon beradi.
Ammo holatlar tufayli (masalan, suvsizlanish, uzoq vaqt turish, bosimning pasayishi, ochlik, to’satdan qo’rquv, qattiq yo’tal va shu jumladan qonni anglash), uning reaktsiyasi haddan tashqari ko’p bo’lsa, kranial asab shunchaki vazovagal reaktsiyaga sabab bo’ladi – a qon tomirlarining keskin kengayishi va pulsning pasayishi tufayli ongni qisqacha yo’qotish. Bu tananing mudofaa reaktsiyasi: xavfli vaziyatda ko’plab hayvonlar va qushlar o’zlarini o’lik qilib ko’rsatishadi. Va bosim kamayadi, shunda tanani kesish paytida ko’p qon yo’qotmaydi.
Tasavvur qilyapsizmi, hatto odamlarni qondan qo’rqish va unga nisbatan bunday kuchli reaktsiyadan xalos etadigan maxsus o’qitilgan shifokorlar ham bor: ular mushaklarni mushaklarni maxsus tarzda tarashni o’rgatishadi, shunda bemor tomoqqa o’ralgan kasallikni boshqarishni o’rganadi. .
Vaqt o’tishi bilan, mutaxassislar o’zlarining palatalarida qonning tobora aniqroq rasmlarini namoyish qilishni boshlaydilar – bemor bunday fotosuratlarga bir xil javob berguncha. Aytgancha, boshqa fobiyalarga xuddi shunday munosabatda bo’lishadi – masalan, o’rgimchaklarni ko’rishda paydo bo’ladigan vahima. Shafqatsiz, ammo samarali.
Layf-xakerlarni qutqaring
Bunday ofat bilan kurashish uchun quyidagilarni “uy” usullari sifatida tavsiya etamiz. Agar siz (biron bir sababga ko’ra) kuchli zaiflikni his qilsangiz, unda hushidan ketmaslik uchun:
- har qanday faol harakatlarni bajaring: oyoqlarini kesib o’ting; butun tananing mushaklarini taranglashtiring; dumg’azani siqib chiqaring – bu bosimning keskin pasayishiga yo’l qo’ymaydi;
- o’sishingizning balandligidan tushmaslik uchun, darhol cho’ktiring. Va orqangiz bilan biror narsaga suyanish yaxshiroqdir;
- iloji bo’lsa, oyoqlarini ko’tarib yotish;
- sho’r narsa yeyish;
- bir oz suyuqlik iching.
Shuni esda tutish kerakki, agar hushidan ketish tez-tez sodir bo’lsa va hatto sababsiz bo’lsa, bu shifokorga murojaat qilish uchun yaxshi sababdir!
Manba:blog.wikium.ru
