Maxsus agent kabi odamlarni qanday tahlil qilish kerak

Buni bilmasdan, biz o’zimiz haqida xohlaganimizdan ko’proq gaplashamiz. Biz nima haqida gaplashamiz, buni qanday qilamiz, imo-ishoralarimiz, mimikalarimiz, ovoz tembrimiz, holatimiz – ulkan ma’lumot ombori. Ushbu ma’lumotlarning barchasi bizning yaxlit portretimizni yoki profilimizni shakllantiradi. Psixologik profilni tahlil qilish qobiliyati to’g’ri suhbat, samarali o’zaro munosabatlar va vaziyatni etarli darajada baholash imkoniyatlarini ochadi.

Siz aytgan har qanday narsa sizga qarshi ishlatiladi

Inson profilining tahlili jinoyatchilarni ushlash, yangi xodimlarni yollash va bank kreditlarini berish uchun ishlatiladi. Insonni og’zaki bo’lmagan xususiyatlariga ko’ra o’rganadigan intizomga profiling deyiladi. Bu kundalik hayotda qo’llaniladi: tajribali profillar suhbatdosh orqali ko’rishadi. Bu har qanday aloqani sifatli ravishda qurishga, yolg’onni ochishga, haqiqiy niyatlarni tan olishga, hatto raqibning xatti-harakatlarini bashorat qilishga yordam beradi.

Hozirgi vaqtda profilni qo’llash doirasi deyarli cheksizdir – noqonuniy xatti-harakatlarning oldini olish va jinoyatchilarni ushlashdan tashqari, u bank, sug’urta, korxonalarda nomzodlar va xodimlarni baholash, oilaviy psixoterapiyada qo’llaniladi. Shuning uchun bu har qanday odam uchun kundalik hayotda juda foydali: muloqot qilish, mustahkam aloqalarni o’rnatish, o’zaro tushunishga erishish. Profilni tuzish barcha o’ziga xos xususiyatlarning umumiyligini aniqlashni, psixotipni tahlil qilishni, xatti-harakatlarning metaprogramlarini, hissiy holatini, nutqini o’z ichiga oladi. Shaxsning profilini tuzish uchun nafaqat o’ziga xos ko’nikmalarga ega bo’lish, balki yuqori bilim ko’rsatkichlari – rivojlangan e’tibor, diqqatlilik, kuzatuvchanlik, yaxshi xotira, analitik fikrlash kerak.

Psixologik profil

Shaxs profilini to’g’ri tuzish uchun suhbatdoshning xususiyatlarini izchil o’rganish kerak:

1. Tashqi ko’rinish – mimika, imo-ishoralar, duruşlar. Suhbatdoshning tashqi belgilarini to’g’ri talqin qilish uchun yuqori darajadagi hissiy aql talab etiladi .
2. Psixotip – barqaror xarakter xususiyatlari, stressli vaziyatlarda o’zini tutish, nutq va motorli ko’nikmalar, hissiy reaktsiyalarning namoyon bo’lishi.
3. Xulq-atvor metaprogrami – uslub, xatti-harakatlar strategiyasi, xarakterli bayonotlar, shaxsiy qadriyatlar, motivatsiya.

Psixotiplar

Amaliy psixologiya shaxsiyatning 9 ta asosiy turini belgilaydi. Ular xarakterli xususiyatlarning barqaror kombinatsiyalariga, insonning barcha faoliyatini boshqaradigan dominant xususiyatlarga asoslanadi. Ushbu tipologiya mashhur psixiatrlar K. Leonhard, A. I. Lichko, P. B. Gannushkin tomonidan ishlab chiqilgan.

1. Paranoid: maqsadga muvofiq, baquvvat, tajovuzkor.
2. Epileptoid: uyushgan, baquvvat, tajovuzkor.
3. Steroidlar: xudbin, cheklangan, namoyishkorona.
4. Hypertim: faol, uyushgan, yuqori kayfiyat.
5. Shizoid: cheklangan, mutafakkir, nazariyotchi.
6. Psixastenoid: o’ziga ishonmaydigan, noaniq.
7. Nozik: sezgir, tashvishli, shubhali.
8. Gipotim: passiv, tushkun kayfiyat.
9. Sikloid: gipertimal va gipotimik birikma va o’zgarish.

Metaprogramlar

Nima uchun ikki kishi bir xil narsa haqida gaplashganda vaziyatlar yuz beradi, lekin ular turli tillarda gaplashadiganga o’xshaydi? Hamma narsa haqiqatni anglashimiz bilan bog’liq. Biz bir vaqtning o’zida 7 ta ob’ektni diqqat markazida saqlashimiz mumkin – bizning ongimiz tanlab biriga e’tibor qaratadi, ikkinchisini esa e’tiborsiz qoldiradi. Buning uchun javobgar bizning xatti-harakatlarimizni belgilaydigan individual sezgir filtrlar, ular metaprogramlar deb nomlanadi.

Metaprogramlarni bilish nafaqat to’g’ri tushunishga, balki suhbatdoshning reaktsiyasini bashorat qilishga, dialog yoki vaziyatni rivojlantirishga o’tishga imkon beradi. Shuni ta’kidlash kerakki, biz odatda so’zlarimizni, harakatlarimizni, reaktsiyalarimizni aniqlaydigan bir nechta metaprogramlar to’plamini boshqaramiz. Kundalik hayotda bu bitta metaprogram, ishda boshqasi, notanish odamlar bilan muloqot qilishda uchinchisi bo’lishi mumkin. Ammo ularning barchasi bizning xatti-harakatlarimizni belgilaydigan bir xil metaprogram kompleksini tashkil qiladi. Biroq, ba’zida biz boshqa metaprogramlar buyurgan g’ayrioddiy reaktsiyalarni namoyish etamiz. Bu ko’pincha stressli vaziyatlarda, hissiy hayajon yoki sodir bo’layotgan narsalarning o’ta muhimligi bilan yuzaga keladi.

Manba: blog.wikium.ru