Bu yerda sabr-toqat olib keladi.
| Sabr-toqat qayerga olib boradi? Psixosomatiklarga (bosh og’rig’i, yuqori qon bosimi, yiringli appenditsit, belning osteologik og’rig’i va osteoxondrozga, shuningdek, semantik shakllanishga ega bo’lgan barcha narsalarga – to’planish, bosim). Shuningdek , shaxsiyat rivojlanishining to’xtashi, ijtimoiy buzuqlik (ham sabr-toqat tufayli, ham sabr g’azablanish shaklida portlaganda). Va munosabatlardagi, hayotdagi zerikish va turg’unlikka. Bunday holda, biz nimaga dosh berayotganimiz haqida gaplashamiz, qanday qilib va nima uchun? Ushbu tuyg’u va xatti-harakatlar biz uchun qanday ikkinchi darajali foyda keltiradi? Va bu o’zimizga, atrofimizdagi dunyoga ijodiy moslashuvimizga qanday ta’sir qiladi? Odamlar ko’pincha nimaga dosh beradilar? Ular tirnash xususiyati, g’azabni his qilishadi, lekin atrofdagi odamlar bilan bu yaxshi his-tuyg’ularni baham ko’rishmaydi. Bunga qanday yo’l qo’yiladi? Qanday qilib? – jimgina. Sabr jim. Nima uchun? Oh, bu erda butun ishlov berilmagan maydon! – munosabatlarni buzmaslik uchun – boshqasiga ketmaslik uchun – ishdan haydalmaslik uchun – asabimni tejash uchun – bozordagi ayolga o’xshamaslik uchun, isterik – hech kim bilmasligi uchun mening his-tuyg’ularim – mojarolar va janjallarga toqat qilolmayman – sevilishim va h.k. Asosiy e’tibor – kimdir bilan munosabatlarga, o’zingizning imidjingizga, ijodiy moslashishga qodir emasligingizga qaratilgan. Hamma narsa, go’yo ba’zi bir haddan tashqari narsalar kabi. Masalan, agar siz eringizga g’azablanishingizni aytsangiz, u darhol ketdi. Va shuncha yil uni nima bilan birga ushlab turdi? Savol! Yoki yana bir misol, bozordagi ayolga o’xshab qolish. Bu qanday? Siz shunchaki o’tirasizmi, xonaning o’rtasida paypoq, ro’molcha sotishni boshlaysizmi va baqirasiz! Va shuning uchun butun hayotim! Yo’q, bu xatti-harakatlar bizni tahdid qilmaydiganga o’xshaydi! Mening fikrimcha, odamlarda sabr-toqatni o’z ichiga oladigan birinchi narsa bu qandaydir globallashuv (idrokni buzish mexanizmi – umumlashtirish), xuddi ular bardosh berishni to’xtatsalar hayotlarida paydo bo’ladigan umumiy o’zgarishlar kabi. Va eri ishdan bo’shatiladi, u ishdan bo’shatiladi, isterikaga aylanadi, nizolar bo’ladi va siz ularga qarshi turolmaysiz. Ha, ba’zida yaqinlarimizga g’azablanish va g’azabni bildirish, biz xavf tug’diramiz, biz xavf zonasiga, yangisi bilan hamkorlik qilish zonasiga kiramiz, ammo GLOBAL ravishda bunday emas! Xo’sh, biz qayerga keldik! Qo’rquv hamma narsaning boshidir! Biz toqat qilamiz, chunki biz qo’rqamiz! Qo’rquv – bu yaqinlashish va uzoqlashish masofasini tartibga soluvchi tuyg’u. Biz xohlagan narsadan qo’rqamiz. Yoki biz hech bo’lmaganda fondan ajratib qo’yganimizdan, kuchimizni bunga yo’naltirganimizdan, nimani qiziqtirganimizdan, o’zimiz uchun kamida minimal qiymatni bergan narsadan qo’rqamiz. Va yangisi bilan aloqa qilmasdan, xavf-xatarga yaqinlashmasdan, bizning qiziqishimizni qondirmasdan, biz bardosh beramiz va bizning asosiy yordamchimiz qo’rquvdir! Qo’rquv ustidan qadam – hech qanday qo’rquv va sabr-toqat yo’q. Bizning qo’rquvimizga nima sabab bo’ladi? Bizning shaxsiy tajribamiz, biz uchun obro’li, fikrini tinglaydigan fikrlar, xayollar odamlar tajribasi. Albatta, agar bunday katta, chiroyli yo’lbars bizning e’tiborimizni juda jalb qiladigan kvartirani aylanib chiqsa, unda biz qo’rqmasdan qilolmaymiz. Ota-bobolarimiz boshidan kechirgan arxetipik qo’rquv shu jumladan. Va keyin bizning xatti-harakatlarimizning odatiy usuli – muzlash, chopish, urish! Qaysi birini tanlaysiz? Sizning xatti-harakatlaringiz strategiyasi sizga hissiy tarkibiy qismni yuklaydi: Muzlatib qo’ying – sabr-toqat, qo’rquv dahshatga aylanib qolish! Yugurish – oyoqlarga bog’langan xuddi shu dahshat. Bey – g’azab va g’azab! Sizning xatti-harakatlaringiz strategiyasi markerdir. Ko’pincha, sabr-toqat muzlatadiganlarga tegishli. Avval ular qo’rquvga, keyin g’azabga, g’azabga dosh berishadi! Men nima qilyapman? Ayniqsa, hech narsaga emas. Shunday qilib, fikrlash jarayonida men sabr-toqat va u bilan bog’liq bo’lgan ba’zi munosabatlar haqida ko’proq bilmoqchi edim. Ko’zgu paytida xulosalar. Sabr-toqat ko’pincha “muzlatish” xatti-harakatlari strategiyasi bilan bog’liq. Odam qo’rquvdan muzlaydi. Qo’rquv avvalgi tajriba bilan, muhim shikast etkazuvchi hodisalar bilan bog’liq. Ushbu umumlashtirish mexanizmi mavjud vaziyatga o’tkaziladi va shu bilan yangi xatti-harakatlar imkoniyatini deyarli yo’q qiladi. Qo’rquv sizni sharoitlarga bardosh berishga majbur qiladi. Bunday yo’l tutgan odam xayolparast va faktik ikkilamchi manfaatlarga ega – o’z qiyofasini, hissiy muhitini saqlab qolish va o’zaro munosabatlarni saqlab qolish, bu mening fikrimcha, munozarali, keyin esa falsafiy mulohazalar paydo bo’ladi. O’zingizning ideal (yoki idealga yaqin) tasviringizni buzilmasligingiz kerakmi? Buning uchun odatiy hissiyotlar to’plamidan foydalanilganda, psixosomatika, emotsional fonning pasayishi bilan to’lash kerakmi? Hamma narsa aniq, doimiy va o’lik bo’lgan munosabatlarda qashshoqlik va zerikish bilan sabr-toqatni to’lash kerakmi? O’z hayotingizga shunday munosabatda bo’lishingiz kerakmi? Va yana ko’p narsalar … Sabr-toqat haqida nima deyish mumkin? SABR , ko’zlangan maqsadga intilishni saqlab qolish bilan bog’liq bo’lgan sekin va barqaror sur’atlarga ega. Sabr-toqat bizga harakatni davom ettirishga imkon beradi, lekin shu bilan birga, oldinga siljiganimizda, bu bizning harakatlarimizni, mezonlarimizni va maqsadimizni baholash va qayta baholash uchun vaqt beradi. Sabr-toqat, kerakli natijaga erishish uchun vaqt kerak bo’lganda tegishli hissiyotdir. Masalan , to’qish, bu erda siz ketma-ket ketma-ket to’qishingiz kerak va shuning uchun ushbu biznesni olib borishda siz sabr-toqatli bo’lishingiz kerak. Agar maqsadingizga erisha olmasangiz, salbiy oqibatlarga olib kelish xavfi tug’ilsa, sabr-toqat noo’rin. Agar siz harakat qilishingiz va harakatga o’tishingiz kerak bo’lsa, yordamga murojaat qiling, o’zingizni qutqaring, uy hayvonlarini saqlang. Xuddi shunday, sizni muhim bir narsaga aldanganingizda yoki doimiy ravishda lavozimingizni ko’tarishdan bosh tortganingizda, sabr-toqatli bo’lish to’g’ri emas. Boshqacha qilib aytganda, narsalarni qo’yib yuborish xavfli yoki xavfli bo’lishi mumkin bo’lgan kontekstlar sabr-toqat hissi uchun mos emas. |
Manba:b17.ru
