BIZ QAYERDA SHOSHILAMIZ?

Sivilizatsiya o’z foydalarini saxiylik bilan taqsimlaydi. Buning evaziga u tezlashtirishni talab qiladi – istisnosiz hamma uchun. Natijada, biz yurmaymiz, balki yuguramiz: oxirgi oyoqlarda, o’zimizning va boshqa odamlarning muammolariga yuklangan tilimizni chiqarib, sumkalar va bolalar bilan osilganmiz. Psixologlarning ta’kidlashicha, “yugurayotgan odam” sindromi tom ma’noda har bir ukrainalikka xosdir.

 Aslida, biz doimo band bo’lishni yaxshi ko’ramiz – axir biz o’zimizni o’zimizdan qanday qutqaramiz. Agar siz to’xtasangiz, xohlamaslik bilan hayron bo’lasiz: siz kimsiz, nima uchun yashaysiz va nimani qoldirasiz.

Shuning uchun ko’pchilik bu savolga javob berishdan qochmoqda. Boshqalar – bu shunchaki 99% vaqtni hal qilish oson bo’lgan muammolar. Masalan, erkak tozalashni yoqtirmagani uchun uydan tashqarida maksimal vaqt o’tkazishga harakat qiladi. Ammo siz kvartirani pulga qo’yadigan odamni yollashingiz mumkin. Yoki ayol qarib qolganini ko’rsatadigan oynadan qochib ketadi. Kimdir bir kunni ishda o’tkazadi, shunchaki muvaffaqiyatsiz shaxsiy hayotdan yashiradi …

Darhaqiqat, odam sindromi bizning sog’ligimizga ta’sir qiladi. Masalan, doimiy shoshilinch o’zini shoshilishga bo’lgan ehtiyoj uchun “shoshilish” bilan ta’minlanadi. Natijada immunitet pasayadi, bu tez-tez shamollashga olib keladi. Saraton xavfi ham oshadi. Yurak-qon tomir tizimi va oshqozon-ichak trakti “yugurish” dan aziyat chekmoqda.

Nima uchun? Chunki ular hayotdagi bunday munosabatlarni ota-onalaridan olgan. Ushbu qurilmalarning atigi beshtasi bor. Birinchisi “urinib ko’ring”, ikkinchisi “kuchli bo’ling”, uchinchisi “mukammal bo’ling”, to’rtinchisi “odamlarga quvonch keltiradi”, beshinchisi “shoshiling” (bolalarga “o’rniga” tez-tez aytganimizni eslang shoshilmang ”,“ keling, yuguring! ”,“ nega chalkashasiz! ”).

Hayotdagi bunday qarashlar odamlarni bila turib kasalliklarga dasturlashadi.

Masalan, “shoshiling” va “sinab ko’ring” turlarining kombinatsiyasi nevrozning 10% kafolati hisoblanadi. Bunday odamlar doimo kechikishadi va hech qachon ishlarni bajarishmaydi. “Shoshilish” va “kuchli bo’lish” kombinatsiyasi ko’pincha qon tomir bilan tugaydi: bunday odamlar o’zlarining kuchsizligi va qobiliyatsizligini namoyish eta olmaydilar. Agar ular mensiz dosh bera olsalar-chi?

Albatta, bizning asrimizda odamlar shoshilishga majburdirlar – mana shunday vaqt. Ammo, shu bilan birga, bizning abadiy yugurishimiz ko’pincha mifologik mashg’ulotga aylanadi. Va bu holda, “yugurayotgan odam” o’zi afsona yaratuvchisi vazifasini bajaradi. Ayting-chi, men juda muhim va zarurman, hamma meni kutmoqda … Shuning uchun odamlar kasallik ta’tilidan yoki yana ta’tildan voz kechishdan qo’rqishadi: agar ular ularsiz kurashishga qodir bo’lsa?

Agar “yugurayotgan odam” sekinlashishga qaror qilsa, tanlangan har qanday usul yaxshi bo’ladi. Kimdir sport zaliga yoziladi, kimdir to’g’ri ovqatlanishni boshlaydi, boshqalari ish vaqtini taqsimlashni va dam olishni o’rganadi. Asosiysi – o’ylash va harakat qilish!

Psixologlar nima maslahat berishadi?

Haqiqatga qaytish uchun siz ba’zi mashqlarni bajarishingiz kerak.

Mashq 1. “Uchrashuvlar”

Bir gugurt qutisini olib, o’zingizga 15 daqiqa vaqt ajrating. Endi biz qutini olib, ochamiz va undan gugurtni birma-bir chiqaramiz, ularni stol ustiga yonma-yon katlaymiz. Keyin qutini yopamiz, yana ochamiz va gugurtni orqaga qaytaramiz. Birma-bir. Biz qutini yopamiz. Va shunday qilib ketma-ket uch marta.

Jismoniy mashqlar paytida siz o’zingizning fikrlaringiz va his-tuyg’ularingizni kuzatib borishingiz kerak. Masalan, siz “bularning barchasi bema’nilik … Bu erda juda ko’p narsa bor, lekin men bu erda nima qilayotganimni tushunmayapman …” va hokazo deb o’ylaysiz. O’zingizdan g’azablanishingiz yoki hissiyotlarga berilib ketishingiz mumkin. Bu sizning “zararkunandalaringiz” sizni hayotdan doimo tushirishga majbur qiladi. Ularga “STOP!” Deyish uchun ularni ko’rish orqali bilishingiz kerak.

Mashq 2. “Yurish”

Har doim biron bir narsani qilayotganingizda, baland ovozda yoki o’zingizga – nima qilayotganingizni ayting. Masalan: “Men oshxonaga boraman, bir shisha suv ochaman, stakanga suv quyaman, ichaman, stakanni orqaga qo’yaman, shisha qopqog’ini yopaman …” va boshqalar.

Ushbu mashq sizga unchalik ahamiyatli bo’lmagan, ammo ko’p vaqt talab qiladigan ba’zi harakatlar uchun “tiqilib qolmaslik” imkoniyatini beradi.

Mashq 3. “Aksincha”

Hafta davomida har kuni aksincha uchta odatiy harakatni amalga oshirish kerak. Masalan: agar siz tishingizni o’ng qo’lingiz bilan yuvishga odatlangan bo’lsangiz, u holda chap bilan tozalang. Agar siz o’ng qo’lingiz bilan non kesishga odatlangan bo’lsangiz, pichoqni chap tomoningiz bilan oling. Yoki ishlash uchun boshqa yo’ldan boring, sochlaringizni lavabo ustiga yuving yoki bir kun televizorsiz yashang. Ushbu mashq sizning hayotingizga ong va haqiqat tuyg’usini qo’shadi, hayotning ta’mini his qilishingizga yordam beradi.

Asosiy qoida – to’satdan hech narsa qilmaslik.

Asta-sekin “sekinlashish” yaxshiroq. Va yaxshiroq – psixolog bilan ishlash jarayonida. Avvalo, nimadan va nima uchun ishlayotganimizni bilib oling, aslida biz ishlayapmiz. Va keyin muammoni qanday hal qilishingiz mumkinligini aniqlashga harakat qiling. Har doim imkoniyat bor, asosiysi xohlash.

Manba:b17.ru