Qanday qilib yangiliklar bilan o’zingizga zarar bermaslik kerak
Sizni botqoqdek so’ruvchi yangiliklar borligini aniq ko’rsatish uchun sizga misollar kerak emas. Bitta bildirishnoma keladi yoki qidiruv satrining pastki qismida chiziq paydo bo’ladi – va siz allaqachon so’nggi xalqaro o’yin translyatsiyasini tomosha qilayotgandek voqealar rivojini kuzatib borgansiz. Buni qanday to’xtatish kerakligi maqolada muhokama qilinadi.
Nega biz yangiliklarni o’qiymiz?
“Xabardor bo’lish uchun.” Haqiqatan ham shundaymi?
Yangiliklar – bu sodir bo’lgan yoki hozir sodir bo’layotgan voqealar haqidagi dolzarb ma’lumotlar. Garchi biron bir portal yoki kanalning tasmasini ko’rsangiz ham, haqiqiy faktlardan ko’ra ko’proq shovqin bor. Bu yerda kamida bitta yangilikni topishga harakat qiling:
- Muhim shaxs: “E’lon qilaman…”;
- Vitse-spiker vaziyatni shunday izohladi: “La-la-la”;
- “Anfisa Chexovni qoralaydi”;
- “Komissiya qonun loyihasini ko’rib chiqmoqda”;
- “Ular parlamentda muhokama qilmoqdalar”;
- “Ishtirokchilar o’zgarish yomon emasligini aytishadi”;
- “Kompaniya N patent uchun ariza berdi” va hokazo.
Boshqa odamlarning bayonotlari, sharhlari, jarayondagi har qanday tashabbuslar, baholashlar hali voqea emas, lekin sizning ulardan tashvishlanish darajasi doimo oshib boradi. “Kun davomida mamlakatga atigi 10 kishi kiritildi” – keyin chegara yopilganligi haqida mish-mishlar tarqaldi, ammo bu qaysi nazorat-o’tkazish punktida sodir bo’lganligi, qaysi taraf, qaysi davlat fuqarolarini, qaysi asosda va qanday sabablarga ko’ra kiritmagani noma’lum. Aslida, eng muhimi – bu xabarning manbai kim.
Nega yangilik yomon?
Afsuski, ommaviy axborot vositalari sizni xabardor qilish haqida qayg’urmaydi, ularning vazifasi e’tibor, yoritish, aktsiyalar va trafikdir. Va, qoida tariqasida, salbiy yangiliklar bizni tezroq va jadalroq munosabatda bo’lishga majbur qiladi. Miya instinktiv ravishda tahdid bo’lishi mumkin bo’lgan narsaga yopishadi. Bunday yangiliklarni o’zlashtirib, biz yomon narsalarga e’tibor berishga odatlanamiz.
- Yangiliklar har kuni qilayotgan ishimizga ta’sir qilmaydi. Ammo ular nazorat illyuziyasini beradi. Bizningcha, bilsak, nazorat qilamiz.
- Yangiliklar bizni yanada xavotirga soladi. Bugun ertalab benzin qimmatlashganini bildik. Bu haqda nima qilish kerak? Bu bizning mas’uliyat sohamizga tegishlimi? Yo’q. Lekin biz tashvishlanamiz.
- Yangiliklar bizni chalg’itadi. Ulardan keyin diqqatni jamlash qiyin, ishda samarali bo’lish, hozirgi paytda qolish qiyinroq.
Qanday to’xtash kerak
Turli xil mas’uliyat sohalari mavjud:
- Mening hayotim va men nimaga ta’sir qila olaman;
- Men ta’sir qila olmaydigan boshqa odamlarning hayoti;
- Global voqealar, ularning ma’nosi men uchun har doim ham tushunarli bo’lmasligi mumkin.
Ikkinchi va eng keng uchinchi doiradan ma’lumotni ochko’zlik bilan izlash va o’zlashtirish o’rniga, o’zingizga sarmoya kiriting va qiziqarli hayot kechirishga intiling.
Bundan tashqari, o’zingizdan so’rang:
- Yangilikdan keyin o’zimni qanday his qilyapman?
- Men bu bilimdan o’z manfaatim uchun foydalanayapmanmi?
- Yangiliklarni o’qishda davom etsam nima bo’ladi?
Yangiliklarda o’qiganlaringizning 99% dan ortig’i sizga ta’sir qilmaydi. Menga ishonmaysizmi? Hozir istalgan veb-saytni oching va oxirgi 10-20 sarlavhani aylantiring. Sizni qiziqtirgan yangiliklar o’tkazib yuborilmaydi, uni maxsus qidirishingiz shart emas. Agar resurs (kanal yoki veb-sayt) so’nggi olti oy ichida qimmatli vaqtingiz evaziga sizga qimmatli narsa olib kelmagan bo’lsa, obunani bekor qiling va axborot axlatidan xalos bo’ling.
Va agar sizda biror narsaga ta’sir qilish istagi shunchalik kuchli bo’lsa, uni konstruktiv yo’nalishga yo’naltiring, ya’ni yangiliklarni o’qishga emas. Sizni qiziqtirgan muammo bilan shug’ullanadigan fondni qo’llab-quvvatlang, ko’ngilli bo’ling yoki oddiygina ko’chada uyingiz oldidagi gulzorni tozalang. Axir, agar hamma shunday ish qilsa, dunyo toza va shubhasiz mehribon bo’ladi.
